انواع تصفیه ی زیستی یا بیولوژیکی به قرار زیر است:
تصفیه ی زیستی با کمک باکتری های هوازی
اساس کار در این روش تصفیه ، رسانیدن اکسیژن به فاضلاب است.برای رسیدن به این هدف باید سطح تماس فاضلاب با هوا افزایش یابد. این کار ممکن است با دمیدن هوا در فاضلاب و یا ایجاد تلاطم در سطح آن رخ دهد. اینگونه هوادهی در استخر های هوا رسانی انجام می گیرد . یا اینکه با چکانیدن فاضلاب روی قلوه سنگ های طبیعی و یا مصنوعی آنرا در مجاورت هوا قرار داد . یا بصورت لایه های نازکی روی بسترهای ماسه ای و یا زمین های کشاورزی وغیر از آن پخش نمود.گاهی نیز از اکسیژن خالص استفاده می کنند.
نکته هدف از تصفیه ی فاضلاب تنها تبدیل مواد آلی نا پایدار به مواد تثبیت شده ی معدنی نیست بلکه باید این مواد را نیز از آن جدا کرد.
تصفیه ی زیستی باکمک باکتری های بی هوازی
اساس کار این باکتری ها بر این است که اکسیژن مورد نیاز خود را از تجزیه ی مواد آلی و معدنی موجود در فاضلاب بدست آورند .
به عبارت دیگر این باکتری ها برخلاف باکتری های هوازی نامبرده را احیا می کند.نتیجه ی این فعالیت تجزیه ی مواد آلی ناپایدار و تبدیل آنها به نمک های معدنی پایدار و نیز تولید گازهای چون هیدروژن سولفوره ، متان ، CO2 ، ازت می باشد.به علت تولید گاز هیدوژن سولفوره به این روش، روش تعفن نیز می گویند.
نکته :مهمترین کاربرد این روش در مخزن های سربسته هضم لجن می باشد.در تکنیک هضم لجن تلاش می شود که مرحله ی اسیدی زود گذر باشد و فرایند هضم لجن بیشتر به صورت متانی و در حالت قلیایی انجام گیرد.لجنی که مرحله ی هضم متانی آن انجام شده باشد دارای رنگ قهوه ای مایل به سیاه است ، بوی شبیه بوی خاک مرطوب را می دهد و تولید ناراحتی نمی کند ، به خوبی آب خود را از دست می دهد و حجم آن به صورت چشم گیری کم گشته و خاصیت چسبندگی آن ناچیز و مقدار موجودات زنده در آن کاسته شده است.
تصفیه ی زیستی باکمک باکتری های هوازی نیترات ساز و باکتری های بی هوازی نیترات زدا
نکته: اکسیداسیون مواد آل فاضلاب در حالت هوازی در دو مرحله انجام می گیرد . مرحله ی یکم مربوط به اکسیداسیون مواد آلی کربن دار می باشد و مرحله ی دوم مربوط به اکسیداسیون مواد آلی ازت دار می باشد که نتیجه ی کار باکتری ها در این مرحله تجزیه مواد آمونیاکی و تولید نمک های معدنی نیتریت ها و نیترات ها می باشد از این رو به این مرحله آمونیاک زدایی و یا نیترات سازی می گویند.
باتوجه به این که در تصفیه خانه های فاضلاب شهری نباید تنها به تبدیل مواد آلی ازت دار به مواد معدنی( نیترات ساز ی ) اکتفا نمود ،باید به گونه ی این ترکیبات را از فاضلاب جدا نمود از نیترات زدایی استفاده می شود.
نکته: معمولا نزدیک به 5تا10درصد از کل ترکیبات ازت دار موجود در فاضلاب توسط لجنی که از استخر های ته نشینی نخستین برداشت می شود و نزدیک به 10 تا 20 درصد توسط لجن بدست آمده از استخرهای ته نشینی نهایی کاسته می شود.