در یک آب شیرین کن RO یکی از عوامل مهم بهره برداری، انتخاب زمان مناسب شستشوی شیمیایی دستگاه RO می باشد. معمولا با کارکرد دستگاه ROبه مرور رسوبات به صورت یک لایه ای بر روی سطح غشا تجمع پیدا کرده و باعث کاهش سطح عبوری غشا و بالطبع کاهش میزان جریان آب تولید می باشد. به این حالت فولینگ RO گویند. معمولا با بررسی پارامترهای روزانه ای که توسط اپراتور از وضعیت دستگاه ثبت شده است می توان به زمان مناسب شستشو دست یافت. سه پارامتر مهم برای تشخیص وضعیت فولینگ عبارت است از فشار جریان ورودی ممبران، میزان آب تولید و TDS آب تولید. در زمان فولینگ معمولا جریان آب خروجی از دستگاه کم شده و فشار پمپ ورودی نیز بالا می رود. با شستشوی شیمیایی مناسب و به موقع می توان میزان جریان آب تولید را به حالت استاندارد اولیه باز گرداند.
در مقاله قبل با چهار نوع رسوب متداول در سیستم های RO آشنا شدیم که شامل موارد زیر بودند:
- رسوب کربنات
- رسوب سولفات
- رسوب آهن
- رسوب سیلیکا
- رسوب مواد ارگانیک
- رسوب مواد بیولوژیکی
شستشوی شیمیایی مواد آلی از روی ممبران ها
آبهای سطحی نظیر رودخانه ها و برکه ها حاوی اسید هیومیک ناشی از تجزیه مواد آلی می باشند. اسید هیومیک وقتی با جریان خوراک وارد دستگاه RO می شود بر روی سطح غشا چسبیده و باعث کاهش رادندمان تولید می شود. معمولا فولینگ آلی توسط شستشو با یک محلول قلیایی مناسب برطرف می گردد.
فولینگ بیولوژیک
در زمانی که در آب خوراک با غلظت مناسب کلر وجود نداشته باشد و یا مواردی که آب ورودی آلوده به مواد اورگانیک بوده فولینگ بیولوژیک روی سطح غشا اتفاق می افتد. امروزه با کمبود منابع آب بحث بازیافت آب صنایع بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در بسیاری از صنایع آب فاضلاب پس از عبور از تصفیه خانه فاضلاب جهت بازیافت به دستگاه RO منتقل می گردد. در این حالت با توجه به اینکه هنوز مواد آلی قابل توجهی داخل آب خوراک RO وجود امکان فولینگ بیولوژیکی ممبران ها بسیار بالا است. فولینگ بیولوژیکی باعث انسداد مسیرهای عبوری جریان و کاهش آب تولید می شوند. نظیر فولینگ آلی، شستشوی شیمیایی ممبران ها با یک ماده قلیایی در PH حدود ۱۱ می تواند باعث رفع انسداد ممبران ها شود. باید توجه داشت که مواد بایوساید مانند کلر آزاد می تواند به ممبران های RO آسیب وارد نماید بنابراین محدود کردن مصرف این غشا در آب خوراک می تواند باعث رشد بیولوژیک روی ممبران ها شود.